Mastar
در این درس به نحوه ساخت مصدر و فعل و کاربردهای آن در زبان ترکی استانبولی میپردازیم.
در زبان ترکی استانبولی مصدر به حالت اولیه و دست نخورده فعل گفته میشود که هیچ پسوندی به جز پسوند مصدرساز به آن اضافه نشده است. مصدرها را با پسوند mak و mek نشان میدهند. شناخت شکل مصدری از افعال از این نظر اهمیت دارد که در بیشتر موارد از این حالت به عنوان حالت پایه از فعل استفاده میشود (برای مثال در واژهنامه، فعل با شکل مصدری آورده میشود).
اگر آخرین حرف صدادار فعل یکی از حروف "a ı o u" باشد برای پسوند مصدر باید "mak"، و اگر آخرین حرف صدادار فعل یکی از حروف "e i ö ü" باشد برای پسوند مصدر باید "mek" استفاده کنیم.
پسوندهای ma/me قبل از پسوند مصدرساز اضافه میشوند و مصدر را منفی میکنند. همانطور که gitmek یک مصدر مثبت به معنی "رفتن" است، gitmemek مصدر منفی به معنای "نرفتن" خواهد بود.
بنابراین با قرار دادن پسوند منفی ma و me بین ریشهی فعل و پسوند مصدرساز، مصدر فعل را منفی میکنیم. اگر آخرین حرف صدادار فعل یکی از حروف "a ı o u" باشد برای پسوند منفی مصدر باید "ma"، و اگر آخرین حرف صدادار فعل یکی از حروف "e i ö ü" باشد برای پسوند منفی مصدر باید "me" استفاده کنیم. به مثالهای زیر توجه کنید:
Anlamamak
نفهمیدن
Oturmamak
ننشستن