زمان گذشته ساده (Präteritum) در زبان آلمانی
Präteritum
زمان گذشته ساده یک حالت زمانی در زبان آلمانی است که برای اشاره به اتفاق‌ها و وضعیت‌ها در گذشته به‌کار می‌رود.
زمان گذشته ساده
Präteritumاز زمان گذشته ساده یا Präteritum معمولا برای روایت یک رویداد در گذشته استفاده می‌شود. در این درس می‌خواهیم با کاربردها و ساختار گرامری این زمان در زبان آلمانی بیشتر آشنا شویم.
کاربردهای زمان گذشته ساده
1. توصیف کارها و فرآیندهای انجام شده و تکمیل شده در گذشته؛ به مثال زیر توجه کنید:
2. حقایق یا شرایطی که در گذشته صادق بوده؛ به مثال زیر توجه کنید:
3. اشاره به عادت‌ها یا تکرار اعمال در گذشته؛ به مثال زیر توجه کنید:
استفاده از حال کامل به جای گذشته ساده
در زبان آلمانی محاوره‌ای در بسیاری موارد از زمان حال کامل به جای گذشته ساده استفاده می‌شود، پس می‌توانید تقریبا تمام کاربردهای گفته شده را با زمان حال کامل هم بسازید. امروز کاربرد گذشته ساده معمولا در روایت های مکتوب (داستان، گزارش، روزنامه و ...) است.
ساختار گرامری زمان گذشته ساده
برای ساختن جملات در زمان گذشته ساده نیازی به اضافه‌کردن فعل کمکی نیست، اما فعل اصلی جمله باید به صورت گذشته (Präteritum) در جمله آورده شود. در این حالت فعل در جایگاه قبلی قرار می‌گیرد و تنها نحوه صرف شدن آن تغییر می‌کند.
برای صرف افعال در زمان گذشته باید پسوند مصدری (en) انتهای فعل حذف شود و با توجه به فاعل جمله مطابق جدول زیر پسوند مناسب به فعل اضافه شود.
| مثال | پسوند صرف | فاعل جمله |
|---|---|---|
| ich lernte | te- | اول شخص مفرد |
| du lerntest | test- | دوم شخص مفرد |
| er lernte | te- | سوم شخص مفرد |
| wir lernten | ten- | اول شخص جمع |
| ihr lerntet | tet- | دوم شخص جمع |
| sie lernten | ten- | سوم شخص جمع |
| Sie lernten | ten- | دوم شخص محترمانه |
ساختار گرفته شده بالا برای بخش بزرگی از افعال زبان آلمانی (تمام افعال با قاعده) صدق می‌کند. اما دسته کوچکتری از افعال که به آنها افعال قوی یا بی‌قاعده می‌گویند از این قاعده تبعیت نمی‌کنند. بن افعال قوی در حالت گذشته متفاوت خواهد بود و تا حد کمی متفاوت صرف می‌شوند. در جدول زیر نحوه صرف این افعال را نشان می‌دهیم، در این جدول فعل قوی "sehen" که بن گذشته آن "sah" است را می‌بینید:
| مثال | پسوند صرف | فاعل جمله |
|---|---|---|
| ich sah | – | اول شخص مفرد |
| du sahst | st- | دوم شخص مفرد |
| er sah | – | سوم شخص مفرد |
| wir sahen | en- | اول شخص جمع |
| ihr saht | t- | دوم شخص جمع |
| sie sahen | en- | سوم شخص جمع |
| Sie sahen | en- | دوم شخص محترمانه |
از آنجا که افعال sein و haben کاملا بی‌قاعده هستند (از قاعده افعال قوی هم پیروی نمی‌کنند)، نحوه صرف آنها را به صورت جداگانه در جدول زیر بررسی می‌کنیم.
| فعل haben | فعل sein | فاعل جمله |
|---|---|---|
| ich hatte | ich war | اول شخص مفرد |
| du hattest | du warst | دوم شخص مفرد |
| er hatte | er war | سوم شخص مفرد |
| wir hatten | wir waren | اول شخص جمع |
| ihr hattet | ihr wart | دوم شخص جمع |
| sie hatten | sie waren | سوم شخص جمع |
| Sie hatten | Sie waren | دوم شخص محترمانه |
استثناها
1. اگر بن یک فعل قوی به یکی از حروف s/ß/z ختم شود، یا s (به جای st به فعل t اضافه می‌کنیم) را از پسوند صرف فعل حذف یا پیش از آن یک e اضافه می‌کنیم (به جای st به فعل est اضافه می‌کنیم). به مثال زیر توجه کنید:
2. اگر بن فعل (قوی یا ضعیف) به حرف d یا t ختم شود برای پسوندهای t و st یک حرف e به پسوند اضافه می‌کنیم (به جای t و st به فعل et یا est اضافه می‌کنیم). به مثال‌های زیر توجه کنید:
3. در صورتی‌که بن یک فعل قوی به ie ختم می‌شد، در اول شخص مفرد دیگر به فعل e اضافه نخواهیم کرد و در سوم شخص جمع به جای en به فعل n اضافه می‌کنیم. به مثال زیر توجه کنید:
