pronombre relativo
از ضمایر موصولی برای مرتبط ساختن عبارات موصولی استفاده میکنیم. در این درس انواع ضمایر موصولی را در جملات مختلف باهم میبینیم.
وقتی در جمله اسم، ضمیر یا عبارتی داریم که میخواهیم درمورد آن اطلاعات بیشتری بدهیم میتوانیم از عبارت موصولی استفاده کنیم. مثلاً:
آن مرد به خانه رفت.
اگر من بخواهم در جمله بالا اطلاعات بیشتری درمورد "آن مرد" بدهم، میتوانم با استفاده از یک کلمه موصولی ، یک عبارت موصولی بسازم و آن را در جمله جای بدهم. مثلاً:
آن مرد که دیروز دیدم، به خانه رفت.
در مثال بالا "که" یک کلمه موصولی است و "که دیروز دیدم" یک عبارت موصولی.
عبارات موصولی در زبان اسپانیایی با ضمایر، تخصیصگرها و یا قیدهای موصولی شروع میشوند. ضمایر جایگزین اسم میشوند، تخصیصگرها قبل از اسم میآیند و قیدها اطلاعات بیشتری درمورد مکان، زمان، حالت و مقدار به ما میدهند. مثلاً:
Mis amigos,
دوستانم که از بچگی آنها را میشناسم، فوقالعاده هستند.
در این مثال "که از بچگی آنها را میشناسم" یک عبارت موصولی است که درمورد "دوستانم" اطلاعات بیشتری به ما میدهد. در جمله اسپانیایی "quienes" ضمیر موصولی است که جایگزین "mis amigos" شدهاست.
عبارات موصولی یعنی عباراتی که با کلمات موصولی شروع میشوند، دو گروه تعریفی و غیرتعریفی دارند. برای درک بهتر ضمایر موصولی ابتدا با انواع عبارات موصولی آشنا میشویم.
عبارات موصولی تعریفی (especificativas) برای معنای جمله ضروری هستند و نمیشود آنها را از جمله حذف کرد. مثلاً:
عبارات موصولی غیرتعریفی (explicativa) برای معنای جمله ضروری نیستند و میشود آنها را از جمله حذف کرد. مثلاً:
Mi hermana,
خواهرم، که با او کار کار میکنم، بسیار حرفهای است.
یکی از پرکاربردترین ضمایر موصولی در زبان اسپانیایی ضمیر que است که هم برای اشخاص و هم برای اشیاء و حیوانات و هم برای اتفاقات و مفاهیم استفاده میشود. این ضمیر هم در جملات موصولی تعریفی میآید و هم در جملات موصولی غیرتعریفی.
Las mujeres
خانمهایی که آنجا مشغول حرفزدن میباشند، اسپانیایی هستند.
ضمیر que بهتنهایی نمیتواند بعد از حرف اضافه بیاید، اما اگر حرف تعریف (el, la, los, las) بگیرد، میتواند بعد از حرف اضافه بیاید. این حروف تعریف با توجه به مرجع ضمیر، حالات متفاوت مذکر و مؤنث میگیرند.
جمع مؤنث | جمع مذکر | مفرد مؤنث | مفرد مذکر |
---|---|---|---|
las que | los que | la que | el que |
همانطور که گفتیم ضمیر que بهتنهایی نمیتواند بعد از حرف اضافه بیاید و حتما باید با حرف تعریف همراه باشد. وقتی که قبل از ضمیر que حرف تعریف معین (el, la, los, las) میآید، معنای آن تغییری نمیکند، اما از نظر کاربرد در جمله کمی متفاوت میشود. اگر ضمیر (el que, la que, los que, las que) بدون حرف اضافه بیایند، فقط در عبارات موصولی غیرتعریفی به کار میروند.
اگر با حرف اضافه بیایند هم در عبارات موصولی تعریفی و هم غیرتعریفی بهکار میروند.
حرف تعریفی که قبل از ضمیر que میآید، به ما کمک میکند متوجه شویم که عبارت موصولی به کدام کلمه اشاره میکند. مثلاً:
La hermana de Pedro,
خواهر پدرو که در کوبا زندگی میکند، بهتازگی یک شغل در سازمان ملل پیدا کردهاست.
در این جمله از حرف تعریف la مشخص است که خواهر پدرو در کوبا زندگی میکند.
اینگونه جملات هم میتوانند با افعال اخباری بیایند و هم با افعال التزامی. افعال اخباری برای زمانی که درمورد پیشینهای مشخص صحبت میکنیم و التزامی برای وقتی که درمورد مقدمه یا پیشینهای مبهم و نامعلوم سخن میگوییم. مثلاً:
ضمایر موصولی el cual, la cual, los cuales و las cuales همانند ضمیر que بهعلاوه حرف تعیین معین (el que, la que و …) عمل میکنند و فقط کمی رسمیتر هستند. یعنی هم به اشخاص و هم به چیزها و مفاهیم برمیگردند و حالت مذکر و مؤنث و مفرد و جمع دارند.
جمع مؤنث | جمع مذکر | مفرد مؤنث | مفرد مذکر |
---|---|---|---|
las cuales | los cuales | la cual | el cual |
در صورتی که قبل از این ضمایر حرف اضافه نداشته باشیم، میتوانیم آنها را فقط در عبارات موصولی غیرتعریفی، یعنی بین دو ویرگول استفاده کنیم. مثلاً:
اما اگر حرف اضافه وجود داشته باشد، در هر دو عبارات موصولی تعریفی و غیرتعریفی قابلاستفاده هستند. مثلاً:
این دو ضمیر بیشتر به یک جمله کامل اشاره میکنند تا به یک اسم. تفاوت اندک میان این دو ضمیر این است که lo cual به موضوع آشکاری از عبارت قبلی اشاره میکند. در حالی که چناچه پیشینه مرتبط با موضوعی آشکار نباشد و به حالت یا ایدهای مربوط شود، از lo que استفاده میکنیم. مثلاً:
این ضمیر در جملات موصولی غیرتعریفی و بدون حرف اضافه جایگزین que میشود.
اگر قبل از quien حرف اضافه باشد، میتواند هم در عبارات تعریفی و هم عبارات غیرتعریفی جایگزین el que و el cual و شکلهای دیگرشان بشود.
ضمیر موصولی ملکی در زبان اسپانیایی ضمیر cuyo میباشد که همواره قبل از اسم میآید و از نظر جنس و شمار با ملک مطابقت میکند نه با مالک. مثلاً:
جمع مؤنث | جمع مذکر | مفرد مؤنث | مفرد مذکر |
---|---|---|---|
cuyas | cuyos | cuya | cuyo |
ضمیر cuyo بسیار رسمی است و در زبان گفتار تقریباً جایی ندارد؛ برای همین بهتر است که هنگام صحبت جمله بهگونهای دیگر بیان شود که دیگر نیازی به استفاده از این ضمیر نباشد. مثلاً:
این کلمه موصولی و انواع آن (cuanta, cuantos, cuantas) به معنی همهچیز یا همهکس و یا هرچقدر هستند. این کلمه هم نقش ضمیر دارد و هم نقش قید.
همه کسانی که آنجا بودند، رفتند تا به او کمک کنند.
En ese restaurante puedes comer todo
در آن رستوران میتوانی هرچقدر که خواستی بخوری.
کلمه موصولی donde برای مکان کاربرد دارد و گاهی قبل از آن یک حرف اضافه میآید:
Estoy en el restaurante
من در رستورانی هستم که چند روز پیش در آن غذا خوردیم.
این کلمه موصولی در عباراتی میآید که درمورد حالت یا روش انجام فعل اطلاعات بیشتری میدهند.