افعال وجهی توانایی، اجازه، درخواست و نصیحت در زبان انگلیسی

ability, permission, requests and advice

در این درس درباره چگونه صحبت کردن درباره توانایی، اجازه، درخواست و نصیحت در زبان انگلیسی با کمک افعال وجهی صحبت می‌کنیم و با مثال با کاربردهایشان آشنا می‌شویم.

افعال وجهی توانایی، اجازه، درخواست و نصیحت

ability, permission, requests and advice

فعل‌های وجهی همراه با افعال اصلی می‌آیند و برای بیان توانایی‌ها، الزامات، احتمالات، تقاضاها، پیشنهادها، توصیه‌ها، پیش‌بینی‌‌ها، حدس‌ها و ... استفاده می‌شوند. فعل‌های وجهی از نظر شخص صرف نمی‌شوند و همیشه به یک صورت به کار می‌روند. این فعل‌ها بر خلاف فعل‌های اصلی برای سوالی شدن و منفی شدن نیازی به do و does ندارند. فعل های وجهی عبارتند از: can, could, may, might, must, shall, should, will, would

توانایی (Ability)

برای صحبت کردن راجع به توانایی‌ها و استعدادهای افراد از فعل وجهی can استفاده می‌کنیم. در این کاربردها can معنای "توانستن" و "بلد بودن" می‌دهد. به مثال‌های زیر توجه کنید:

She can speak several languages.

او می‌تواند [بلد است] به چند زبان صحبت کند.

He can swim like a fish.

او می‌تواند مثل ماهی شنا کند.

They can’t dance very well.

آنها نمی‌توانند [بلد نیستند] خیلی خوب برقصند.

توانایی و مهارت افراد با فعل وجهی can هم می‌تواند دائمی باشد (مثال‌های بالا) هم می‌تواند در بازه زمانی خاصی در حال یا گذشته حقیقت داشته باشد یا در شرایطی خاص محقق شود. به مثال‌ها نگاه کنید:

You can make a lot of money if you are lucky.

اگر خوش شانس باشی می‌توانی پول زیادی در بیاوری.

Help. I can’t breathe.

کمک. من نمی‌توانم نفس بکشم.

They can run but they can’t hide.

آنها می‌توانند فرار کنند اما نمی‌توانند پنهان شوند.

ما برای صحبت کردن درباره توانایی و استعداد افراد در گذشته از could استفاده می‌کنیم. در این کاربردها could معنای "توانستن" و "بلد بودن" می‌دهد. به مثال‌ها توجه کنید:

She could speak several languages.

او می‌توانست [بلد بود] به چندین زبان صحبت کند.

They couldn’t dance very well.

آنها نمی‌توانستند [بلد نبودند] خیلی خوب برقصند.

نکته

ما وقتی می‌خواهیم نشان دهیم که کسی توانایی/فرصت انجام کاری را داشت، اما از آن توانایی/فرصت استفاده نکرد از فعل وجهی could have استفاده می‌کنیم.

She could have learned Swahili, but she didn’t have time.

او فرصت داشت سواهیلی یاد بگیرد اما وقت نداشت.

I could have danced all night [but didn't].

من می‌توانستم تمام شب برقصم [اما نرقصیدم].

اجازه (permission)

برای اجازه گرفتن از کسی از فعل وجهی can استفاده می‌کنیم. استفاده از can در این کاربرد بیشتر در جملات سوالی است. در اینجا can معنای "اجازه داشتن" و "توانستن" می‌دهد. دقت کنید که مثال‌های زیر برای موقعیت‌های غیر رسمی و دوستانه است:

Can I ask a question, please?

می‌توانم یک سوال بپرسم، لطفا؟

Can we go home now?

می‌شود [اجازه دارم] الان به خانه برویم؟

حالت رسمی‌تر و مودبانه‌تر فعل can فعل وجهی could است. یعنی برای اجازه گرفتن در موقعیت‌های رسمی بهتر است با could جمله سوالی بسازیم. در اینجا could معنای "اجازه داشتن" و "توانستن" می‌دهد. به مثال‌ها توجه کنید:

Could I ask a question please?

می‌توانم [اجازه دارم] یک سوال بپرسم؟

Could we go home now?

می‌توانیم [اجازه داریم] الان به خانه برویم؟

نوع دیگر اجازه خواستن رسمی و مودبانه با استفاده از فعل وجهی may است:

May I ask a question please?

می‌توانم [اجازه دارم] یک سوال بپرسم؟

May we go home now?

می‌توانیم [اجازه داریم] الان به خانه برویم؟

برای اجازه دادن به کسی از فعل وجهی can استفاده می‌کنیم. در اینجا can معنای "اجازه دادن" و "توانستن" می‌دهد. دقت کنید که مثال‌های زیر برای موقعیت‌های غیر رسمی و دوستانه است:

You can go home now if you like.

اگر دوست داری می‌توانی [اجازه داری] الان به خانه بروی.

You can borrow my pen if you like.

اگر دوست داری می‌توانی خودکار من را قرض بگیری.

اگر بخواهیم در موقعیتی رسمی و مودبانه به کسی اجازه دهیم، از فعل وجهی may استفاده می‌کنیم:

You may go home now, if you like.

اگر مایل هستید، می‌توانید به خانه بروید.

وقتی به طور کلی می‌خواهیم نشان دهیم کلا افراد یا گروهی اجازه انجام کاری را دارد باید از فعل وجهی can استفاده کنیم. در حالت مودبانه و رسمی‌تر هم may به کار می‌بریم:

We can go out whenever we want.

ما هر موقع بخواهیم می‌توانیم [اجازه داریم] بیرون برویم.

Students can travel free.

دانشجوها می‌توانند آزادانه سفر کنند.

Students may travel free.

دانشجوها اجازه دارند آزادانه سفر کنند.

خواهش و دستور (instructions and requests)

برای مودبانه و رسمی درخواست کردن یا خواهش کردن از کسی با could you و would you جملات سوالی می‌سازیم. در فارسی این جملات را با "شدن" یا "امکان داشتن" ترجمه می‌کنیم. به مثال‌ها دقت کنید:

Could you take a message please?

می‌شود خواهش کنم پیغام من را یادداشت کنید؟

Would you carry this for me please?

امکان دارد لطفا این را برای من حمل کنید؟

Could I have my bill please?

می‌شود صورت حساب من را بیاورید لطفا ؟

حالت غیر رسمی و دوستانه درخواست کردن و خواهش کردن از کسی با will و can ساخته می‌شود:

Can you take a message please?

ممکن است پیغام من را یادداشت کنی؟

Will you carry this for me please?

می‌شود این را برای من حمل کنی؟

پیشنهاد و نصیحت (suggestions and advice)

ما برای پیشنهاد دادن یا نصیحت کردن به کسی می‌توانیم از سه روش استفاده کنیم:

از فعل وجهی should استفاده کنیم؛
از فعل وجهی could استفاده کنیم؛
از جملات شرطی استفاده کنیم.

You should send an email.

بهتر است [باید] ایمیل بفرستی.

We should go by train.

بهتر است [باید] با قطار برویم.

We could meet at the weekend.

آخر هفته می‌توانیم [چطور است] همدیگر را ببینیم.

You could eat out tonight.

امشب می‌توانی [چطور است] بیرون غذا بخوری.

پیشنهاد کمک و دعوت کردن (offers and invitations)

برای پیشنهاد کمک دادن یا پیشنهاد کاری را برای کمک به کسی دادن از can I یا shall I استفاده می‌کنیم:

Can I help you?

می‌خواهی کمکت کنم؟ [می‌توانم کمکت کنم؟]

Shall I call you on your mobile?

می‌خواهید با موبایل شما تماس بگیرم؟

برای پیشنهاد کمک دادن یا پیشنهاد کاری را برای کمک به کسی دادن از I can یا I could یا (I’ll (I will استفاده می‌کنیم:

I can help you if you like.

اگر مایل باشید می‌توانم کمکتان کنم.

I could give you a lift to the station.

من می‌توانم شما را تا ایستگاه برسانم.

I’ll help you if you like.

اگر دوست داشته باشی کمکت می‌کنم.

برای دعوت کردن کسی به انجام کاری در حالت معمول و دوستانه از عبارت (would you like (to استفاده می‌کنیم. در حالت‌های بسیار رسمی و مودبانه you must یا we must را به کار می‌بریم.

Would you like to come round tomorrow?

مایلی فردا سر بزنی؟

Would you like another drink?

یک نوشیدنی دیگر میل داری؟

You must come round and see us.

باز هم باید برای دیدن ما تشریف بیاورید.

We must meet again soon.

باید به زودی همدیگر را دوباره ببینیم. [حتما دوباره همدیگر را ببینیم.]

الزامات و کارهای ضروری (obligation and necessity)

برای نشان دادن ضرورت و لزوم انجام کاری از must استفاده می‌کنیم. حالت گذشته این فعل وجهی had to می‌شود. دو مثال اول مربوط به زمان حال و مثال آخر مربوط به زمان گذشته است:

You must stop at a red light.

باید [موظف هستید] پشت چراغ قرمز توقف کنید.

Everyone must bring something to eat.

همه باید [موظف‌اند] چیزی برای خوردن بیاورند.

Everyone had to bring something to eat.

همه موظف بودند چیزی برای خوردن بیاورند.