وجه شرطی در زبان فرانسه
Mode conditionnel
وجه شرطی در زبان فرانسه یک عمل احتمالی یا شرطی را بیان می کند، با این وجه و کاربردهای مختلف آن در این درس بیشتر آشنا می‌شویم.
وجه شرطی
Mode conditionnelاین وجه یک عمل احتمالی یا شرطی را بیان می‌کند. همچنین این وجه برای بیان میل و آرزو، اطلاعات تایید نشده، تخیلات و برای بیان پیشنهاد و توصیه نیز استفاده میشود.
انواع زمان در وجه شرطی
زمان حال شرطی
برای ساخت این زمان ریشه‌ی فعل در زمان آینده‌ی ساده را نوشته و سپس به انتهایشان این پسوندهای صرف را اضافه میکنیم:
| پسوندهای صرف | ضمایر فاعلی |
|---|---|
| ais- | je |
| ais- | tu |
| ait- | il/elle |
| ions- | nous |
| iez- | vous |
| aient- | ils/elles |
برای مثال شکل آینده فعل "savoir" در اول شخص مفرد "saurai" میشود که ریشه این فعل "saur" را جدا میکنیم و پسوندهای صرف بالا را اضافه میکنیم:
| فعل | ضمایر فاعلی |
|---|---|
| saurais | je |
| saurais | tu |
| saurait | il/elle |
| saurions | nous |
| sauriez | vous |
| sauraient | ils/elles |
به همین صورت برای فعل "finir" داریم:
Finir → finirai
| فعل | ضمایر فاعلی |
|---|---|
| finirais | je |
| finirais | tu |
| finirait | il/elle |
| finirions | nous |
| finiriez | vous |
| finiraient | ils/elles |
زمان گذشته شرطی
کاربردهای وجه شرطی
1- برای بیان خواسته، آرزو (زمان شرطی حال) و یا تاسف (زمان شرطی گذشته) می‌توان از وجه شرطی استفاده کرد، برای مثال:
Ce serait bien agréable d’être à la plage.
خیلی لذت بخش است (اگر) در ساحل باشیم.
مثال بالا بیانگر خواسته و یا آرزو است در نتیجه فعل "serait" (است) در وجه شرطی حال به کار رفته است.
J’aurais bien voulu entrer dans cette école, mais je n’ai pas réussi le concours.
خیلی دلم می‌خواست که وارد این مدرسه بشوم اما در آزمون ورودی موفق نشدم.
مثال بالا بیانگر تاسف است در نتیجه فعل "aurais voulu" (می‌خواستم) در وجه شرطی گذشته به کار رفته است.
2- برای بیان اطلاعات تایید نشده می‌توان از وجه شرطی استفاده کرد (بیشتر در مطبوعات از این وجه استفاده میشود)، برای مثال:
Il y aurait une trentaine de morts.
شاید حدود 30 نفر کشته وجود داشته باشد.
مثال بالا بیانگر اطلاعاتی تایید نشده است در نتیجه برای "Il y aurait" (وجود داشته باشد) از وجه شرطی استفاده کردیم.
On dit que’il n’aurait pas gagné cet argent par des moyens très honnêtes.
می‌گویند که شاید او این پول را از راه‌های خیلی درستی به دست نیاورده است.
مثال بالا بیانگر اطلاعاتی تایید نشده و حدس و گمان است در نتیجه برای "n’aurait pas gagné" (به دست نیاورده است) از وجه شرطی استفاده کردیم.
3- برای بیان یک امر رویایی یا تخیلی که واقعیت نداشته باشد می‌توان از وجه شرطی استفاده کرد، برای مثال:
Deux enfants jouent. L’un dit à l’autre :“Je serais la maîtresse très sévère, tu serais l’élève insupportable.”
دو بچه بازی می‌کنند. یکی از آنها به دیگری می‌گوید: "من یک معلم خیلی جدی می‌شوم، تو شاگردی غیرقابل تحمل بشو."
در مثال بالا دو فعل "serais" (می‌شوم) و "serais" (می‌شوی) برای بیان امری تخیلی است که واقعیت ندارد در نتیجه برای این دو فعل از وجه شرطی استفاده کردیم.
4- برای کاستن حالت دستوری در جمله و رعایت ادب و همچنین برای پیشنهاد دادن می‌توان از وجه شرطی استفاده کرد، برای مثال:
Je voudrais voir quelques renseignements sur ces vols.
می‌خواستم اطلاعاتی را در خصوص این پروازها ببینم.
در مثال بالا برای رعایت ادب از فعل "voudrais" (می‌خواستم) استفاده کردیم.
On pourrait aller au cinéma ce soir, qu’est-ce que tu en penses?
می‌توانیم امشب به سینما برویم، تو در این‌باره چه فکر میکنی؟
در مثال بالا برای پیشنهاد دادن از فعل "pourrait" (می‌توانیم) استفاده کردیم.
5- در انواع جملات شرطی نیز می‌توان از وجه شرطی استفاده کرد. جملات شرطی در زبان فارسی جملاتی هستند که در آنها "اگر" به کار رفته است، برای مثال: "اگر درس بخوانی موفق می‌شوی." در زبان فرانسه نیز جملات شرطی به همین معنا و مفهوم هستند، اما سه نوع متفاوت جمله شرطی داریم که در ادامه به معرفی کامل آنها می‌پردازیم.
انواع جملات شرطی
1- در جملات شرطی نوع اول احتمال وقوع اتفاق ذکر شده در آینده نسبتا زیاد است و ممکن است محقق شود، طریقه‌ی ساختار این نوع جمله شرطی به شکل زیر است:
فعل در زمان آینده + فعل در زمان حال + si
برای مثال:
Si tu ne te dépêches pas, tu vas être en retard.
اگر عجله نکنی دیر خواهی رسید.
در مثال بالا بعد از "Si" (اگر) فعل "dépêches" (عجله کنی) در زمان حال به کار رفته است و فعل "vas être" (خواهی رسید) در زمان آینده به کار رفته است زیرا احتمال وقوع اتفاق ذکر شده در آینده نسبتا زیاد است.
2- در جملات شرطی نوع دوم دو دسته متفاوت از جمله شرطی را داریم:
جملاتی که در زمان آینده بیان میشوند و در آینده احتمال کمی دارد که به وقوع بپیوندند، طریقه‌ی ساختار این نوع جمله شرطی به شکل زیر است:
فعل در زمان شرطی حال + فعل در زمان گذشته استمراری + si
برای مثال:
S’il y avait du soleil demain, nous irions nous promener en forêt.
اگر فردا آفتابی باشد برای گردش کردن به جنگل خواهیم رفت.
در مثال بالا بعد از "Si" (اگر) فعل "avait du soleil" (آفتابی باشد) در زمان گذشته استمراری به کار رفته است و فعل "irions" (خواهیم رفت) در زمان شرطی حال به کار رفته است زیرا در آینده احتمال کمی دارد که به وقوع بپیوندند.
جملاتی که در زمان حال بیان میشوند و امکان ندارد که به وقوع بپیوندند، طریقه‌ی ساختار این نوع جمله شرطی به شکل زیر است:
فعل در زمان شرطی حال + فعل در زمان گذشته استمراری + si
برای مثال:
Si nous avions un chalet à la montagne, nous ferions du ski plus souvent.
اگر یک کلبه در کوهستان داشتیم بیشتر اسکی می‌رفتیم. (اکنون نداریم و نمی‌رویم)
در مثال بالا بعد از "Si" (اگر) فعل "avions" (داشتیم) در زمان گذشته استمراری به کار رفته است و فعل "ferions" (می‌کردیم یا می‌رفتیم) در زمان شرطی حال به کار رفته است زیرا جمله در زمان حال بیان میشوند و امکان ندارد که به وقوع بپیوندند.
3- در جملات شرطی نوع سوم احتمال وقوع اتفاق ذکر شده اصلا وجود ندارد در حقیقت غیر ممکن است، طریقه‌ی ساختار این نوع جمله شرطی به شکل زیر است:
فعل در زمان شرطی گذشته + فعل در زمان گذشته بعید + si
برای مثال:
Samedi dernier,s’il y avait eu moins de monde, nous serions allés visiter cette exposition.
شنبه‌ی گذشته اگر جمعیت کمتری وجود داشت می‌توانستیم به دیدن این نمایشگاه برویم.
در مثال بالا بعد از "Si" (اگر) فعل "avait eu" (داشت) در زمان گذشته بعید به کار رفته است و فعل "serions allés" (برویم) در زمان شرطی گذشته به کار رفته است زیرا احتمال وقوع اتفاق ذکر شده اصلا وجود ندارد در حقیقت غیر ممکن است.
نکته
به تفاوت وجه خبری و وجه شرطی در جملات زیر دقت کنید:
1- Je connais quelqu’un qui peut te renseigner.
کسی را می‌شناسم که می‌تواند به تو اطلاعات بدهد.
در مثال بالا از وجه خبری استفاده شده است به این دلیل که فرد ذکر شده در عبارت به طور قطعی می‌تواند اطلاعاتی بدهد.
