Educational System
قوانین نظام آموزشی در بلژیک توسط سه جامعه (community) تنظیم میشود: جامعه فلمیشزبان، فرانسویزبان و آلمانیزبان. این نظامهای آموزشی تا حدودی شبیه به هم هستند و تنها تفاوتهای جزئی دارند. دولت فدرال هیچ دخالتی بر این قوانین ندارند و هر استانی وزارت آموزش و پرورش خود را دارد. در این کشور، سه نوع مدرسه وجود دارد: مدارسی که جوامع مالک آن هستند، مدارس عمومی و مدارس رایگان. مدارس رایگان، رویکردی مذهبی (کاتولیکی) دارند و بیشترین تعداد مدرسه و دانشآموزان مربوط به این نوع مدارس میشوند. همه کودکان موظف هستند از 6 سالگی تحصیل را شروع کنند. تحصیل اجباری تا 18 سالگی است. نظام آموزشی به طور کلی به سه دوره تقسیم میشود: تحصیلات ابتدایی، تحصیلات متوسطه و تحصیلات عالی.
تحصیلات ابتدایی شامل دو مقطع پیش دبستانی و دبستان است. مدارس مقطع پیش دبستانی برای تمام کودکان از سن دو سال و نیم تا 6 سال رایگان است. هدف این مقطع، تقویت مهارتهای شناختی، توانایی بیان نظرات، تقویت خلاقیت و استقلال فردی بچههاست. اگرچه این مقطع اجباری نیست، اما بیش از 90% کودکان به مهدکودک میروند.
مقطع ابتدایی شامل 6 سطح است و واحدهای درسی معمولا در همه مدارس یکسان است. این مدارس رایگان هستند. مقطع ابتدایی در بلژیک به سه دوره (graden) تقسیم میشود:
آموزش در این مقطع نسبتا سنتی است، دروس روی خواندن، نوشتن و ریاضی تمرکز دارد و درسهای دیگری از قبیل زیستشناسی، موسیقی، تعلیمات دینی و تاریخ نیز آموزش داده میشود. مدارس از هشت و نیم صبح شروع و تا سه و نیم بعد از ظهر ادامه دارد. بچهها یک ساعت و نیم در طول روز ساعت ناهار و تفریحات دارند. مدارس منطقه فلمیش در بروکسل و سایر شهرهای نزدیک به مرز زبانی موظف هستند در سال اول و دوم زبان فرانسه به بچهها بیاموزند. به همین شکل، مدارسی که در منطقه فرانسوی زبان هستند نیز باید در مدرسه به بچهها درس زبان هلندی یا آلمانی یا انگلیسی بیاموزند. در مناطق آلمانی نشین نیز دروس فرانسه اجباری است. در این مقطع مدارس رایگان و مدارس خصوصی وجود دارد که بیشتر پدر و مادرها کودکانشان را به مدارس رایگان میفرستند.
بعد از اتمام مقطع ابتدایی در سن 12 سالگی، دانشآموزان وارد مقطع متوسطه میشوند. در این مقطع باید برحسب آینده شغلی دلخواه، سطح مهارت و نمرههایشان رشته خاصی را انتخاب کنند. مقطع متوسطه نیز مانند ابتدایی به سه دوره (graden) تقسیمبندی میشود:
در دوره اول، دانشآموزان دروس و مهارتهای عمومی و پایه کسب میکنند و میتوانند دروس تخصصی محدودی (مثلا زبان لاتین، ریاضیات پیشرفته و تکنولوژی) نیز داشته باشند. این موضوع باعث میشود دانشآموزان در تصمیم گیری خود برای انتخاب رشته در دوره دوم و سوم راحتترعمل کنند. در این دو دوره، دانشآموزان دروس اختیاری مانند اقتصاد، زبان یونانی، لاتین، ریاضیات و علوم پیشرفته انتخاب میکنند و به صورت فوق برنامه این دروس را مطالعه میکنند. مدارس بلژیک در این مقطع به چهار دسته تقسیم میشوند:
تحصیلات عالی در بلژیک معمولا توسط دو جامعه فلمیش و فرانسوی اداره و مدیریت میشود. آلمانیزبانها معمولا به دانشگاههای فرانسوی میروند یا برای ادامه تحصیل به آلمان میروند.
جامعه فلمیشزبان (منطقه فلاندرز) پنج دانشگاه (universiteiten) و کالجهای دانشگاهی متعددی دارد. جامعه فرانسویزبان شش دانشگاه و دو نوع کالج دانشگاهی دارد که عبارتند از: Hautes écoles و Écoles supérieures des Arts.
در بلژیک، همه دانشآموزانی که مقطع متوسطه را (به جز در دبیرستانهای حرفهای) گذرانده باشند، میتوانند با توجه به علایق و مهارتها در هر دانشگاه یا کالجی شرکت کنند. این موضوع چهار استثنا دارد:
در بلژیک در مقطع تحصیلات عالی، این مدارک به دانشجویان ارائه میشود: