Stress
در این درس با مفهوم استرس یا تکیه در تلفظ واژگان و برخی از قوانین اصلی آن در زبان انگلیسی آشنا خواهید شد.
در بعضی از زبان ها مثل زبان فارسی، تک تک سیلاب های بیشتر لغات با استرس و تکیه یکسانی تلفظ می شوند. زبان انگلیسی متفاوت است. در زبان انگلیسی هر واژه ریتم و وزن خاص خود را دارد یعنی بخشی از واژه، بلندتر و کشیده تر از سایر بخش های آن تلفظ می شود. استرس جزئی از معنای واژه محسوب می شود و با عوض شدن استرس ممکن است معنای واژه عوض شود. برای بهتر فهمیدن این موضوع ابتدا بهتر است با مفهوم سیلاب آشنا شویم.
هر واژه از حداقل یک سیلاب یا هجا ساخته شده است. شمارش سیلاب یک واژه همان بخش کردن واژه ها است که در ابتدای تحصیل به ما یاد داده اند، مثلا "کتاب" می شود: کِ + تاب. هر سیلاب باید همیشه یک حرف صدادار داشته باشد، به عبارتی دیگر هر حرف صدادار در واژه، یک سیلاب ایجاد می کند. به این مثال توجه کنید:
Environmental: en-vi-ron-men-tal
این واژه دارای 5 حرف صدادار است و در نتیجه 5 سیلاب دارد.
1. حروف صدادار در صورتی که ناخوانا باشند و در واژه نوشته شده اما خوانده نشوند، سیلاب به حساب نمی آیند، مانند e در آخر کلمه large.
2. حروف صداداری که در کنار یکدیگر می آیند و یک صدا را می سازند، مثلا au – oy – oo – iou ، فقط یک سیلاب به حساب می آیند.
برای یادگرفتن زبان هایی که "استرس محور" هستند (مثل زبان انگلیسی) باید نحوه تشخیص سیلاب ها را بدانیم. در زبان انگلیسی هر واژه ای حداقل یک استرس دارد، یعنی یکی از سیلاب ها با آوایی کشیده تر و ریتمی محکم تر تلفظ می شود. برخی واژه ها که نسبتا بلند هستند ممکن است دو استرس داشته باشند اما همیشه یکی از استرس ها با اهمیت تر است.
دانستن استرس کلمات و به کار بردن آن ها در داشتن تلفظی درست در زبان انگلیسی بسیار حائز اهمیت است. گاهی استرس نقش واژه ها را عوض می کند، یعنی اگر در یک واژه، استرس در سیلاب اول باشد واژه اسم و اگر در سیلاب دوم باشد واژه فعل است، مثلا:
Invalid /ɪnˈvælɪd/
نقش واژه صفت است
Invalid /ˈɪnvəlɪd/
نقش واژه اسم و فعل است
برای کسی که انگلیسی زبان است رعایت استرس امری بدیهی است و آنها ناخودآگاه استرس واژه ها را رعایت می کنند، اما برای یک فارسی زبان این کار به تمرین نیاز دارد. برای این کار باید هر واژه را در فرهنگ لغت جست و جو کنید و ببینید استرس روی کدام سیلاب قرار دارد. در آواشناسی استرس واژه ها با علامت ( ˈ) نشان داده می شود. برای مثال به این سه واژه توجه کنید:
Photograph /ˈfoʊtəɡræf/
Photographer /fəˈtɑːɡrəfər/
Photographic /ˌfoʊtəˈɡræfɪk/
استرس این سه واژه به این گونه است که در واژه اول استرس روی سیلاب اول، در واژه دوم استرس روی سیلاب دوم و در واژه سوم استرس روی سیلاب سوم است.
به یاد داشته باشید که مهم ترین فاکتور برای داشتن لهجه ای شبیه به یک فرد انگلیسی زبان، رعایت استرس واژه ها به صورت صحیح است. متاسفانه قوانین کلی و مشخصی برای این مقوله وجود ندارد. معمولا استرس هر واژه را باید در کنار تلفظ یاد گرفت. بهترین راه برای یاد گرفتن استرس این است که به تلفظ واژه گوش دهیم و سعی کنیم آن را تکرار کنیم. برای فهمیدن استرس واژه ها حتما باید به فرهنگ لغت مراجعه کنیم. اما در ادامه به چند قاعده در رابطه با جایگاه استرس واژه ها می پردازیم تا کمی بیشتر با این موضوع آشنا شویم. اما دقت کنید که این قواعد کلی هستند و همیشه استثناهایی وجود دارند و بهترین روش، چک کردن تک تک واژه ها در فرهنگ لغت است.
استرس اسامی و صفاتی که دو سیلاب داشته باشند، معمولا روی سیلاب اول است:
Monkey /ˈmʌŋki/
Table /ˈteɪbl/
Sunny /ˈsʌni/
Hopeful /ˈhoʊpfl/
استرس افعال و حروف اضافه ای که دو سیلاب داشته باشند، معمولا روی سیلاب دوم است:
Relieve /rɪˈliːv/
Forget /fərˈɡet/
About /əˈbaʊt/
Among /əˈmʌŋ/
برای واژه هایی که بیشتر از دو سیلاب هستند باید به پیشوند (prefix) و پسوند (suffix) واژه ها دقت کنید. برای مثال اگر دارای پسوند هایی نظیر able, cial, graph و ... باشند استرس معمولا روی سیلاب قبل از پسوند است.
Durable /ˈdʊrəbl/
Antisocial /ˌæntiˈsoʊʃl/
Calligraphy /kəˈlɪɡrəfi/