Economy & Politics
اقتصاد بریتانیا پنجمین اقتصاد دنیا و دومین اقتصاد در اروپا است. در تولید ناخالص ملی این کشور رتبه دهم را در جهان و سوم در اروپا دارد. در گروه هشت (Group of Eight) بریتانیا توانسته 3 سال پیاپی بیشترین رشد اقتصادی را داشته باشد. اقتصاد اصلی بریتانیا در بخش خدماتی است که 85% به تولید ناخالص ملی کمک میکند. صنعت خدمات مالی نیز بسیار مهم است، چرا که لندن دارنده بزرگترین مرکز تجاری دنیاست. بریتانیا همچنین دارنده دومین صنعت هوا و فضای ملی در جهان است. بخش مهم دیگر در اقتصاد بریتانیا صنعت داروسازی است که دهمین صنعت برتر جهان است. به خاطر داشتن نفت و گاز در دریای شمال اقتصاد بریتانیا رشد چشمگیری داشته است.
واحد پول ملی در بریتانیا پوند استرلینگ (پوند با نماد £) است که از قدیمیترین واحدهای پول جهان محسوب میشود. واحد کوچکتر پوند، پنی نامیده میشود که هر پوند معادل 100 پنی است. سومین ارز مهم دنیا بعد از دلار و یورو، پوند است.
6 April – 5 April | سال مالی |
2.945 تریلیون دلار (2016) | تولید ناخالص داخلی |
0.5% (2016) | رشد تولید ناخالص داخلی |
46.244 $ (2017) | سرانه تولید ناخالص |
کشاورزی: 0.6% صنعت: 6.4% خدمات: 78.4% تولید: 14.6% | تولید ناخالص داخلی هر بخش |
0.1% (2016) | تورم |
16.6% (2015) | جمعیت زیر خط فقر |
0.32 (2015) | شاخص جینی |
31.30 میلیون (2016) 7.5 میلیون بیکار (2017) | نیروی کار |
5.2% (2017) | نرخ بیکاری |
3814 دلار، ماهانه (2015) | میانگین حقوق ناخالص |
2793 دلار، ماهانه (2015) | میانگین حقوق خالص |
هشتمین کشور در دنیا (2017) | رتبه انگلستان در شاخص آسانی و انجام کسب و کار |
$503 میلیارد (2016) | صادرات |
802$ میلیارد | واردات |
1.321$ تریلیون | سهم سرمایهگذاری خارجی |
9.590$ تریلیون | قرض ناخالص خارجی |
80.5% (2016) | بدهیهای عمومی |
به حکومت مرکزی پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی دولت علیاحضرت یا دولت پادشاهی متحد میگویند. رهبری دولت برعهده نخستوزیر است. وی تمام وزرا را انتخاب میکند. نخست وزیر و باقی وزرای ارشد کمیته تصمیمگیری تشکیل میدهند که به آن کابینه میگویند. کابینه دولت 20 نفر عضو دارد و هسته مرکزی تصمیم گیری دولت است. اعضای کابینه عموما از مجلس عوام انتخاب میشوند. وزرای دولتی همگی عضو پارلمان هستند. دولت برای تصویب قوانین مهم وابسته به تصمیم پارلمان است. حزبی که بیش از نیمی از کرسیهای مجلس عوام را به دست آورد، دولت را تشکیل میدهد. اگر هیچ حزبی نتواند بیش از نیمی از کرسیها را کسب کند، آن مجلس را «مجلس بدون اکثریت» مینامند.
پارلمان بریتانیا یا پارلمان پادشاهی متحد بریتانیا و ایرلند شمالی بالاترین نهاد قانونگذاری در بریتانیاست. ملکه الیزابت دوم بالاترین مقام در این پارلمان را دارد. پارلمان بریتانیا از دو مجلس تشکیل شده است: مجلس عوام و مجلس اعیان (لردها).
اعضای مجلس عوام هر پنج سال یکبار توسط مردم انتخاب میشوند. این مجلس 650 کرسی دارد و هر کدام از نمایندگان خود را مرتبط با یکی از احزاب میدانند. مطابق با قانون پارلمانی مصوب سال 1911 دولت باید در درجه اول در مقابل مجلس عوام پاسخگو باشد و نخستوزیر تا وقتی اکثریت آرای مجلس عوام را داشته باشد، میتواند در سمت خود باقی بماند. وظیفه این مجلس به بحث گذاشتن سیاستها و قوانین کشور است. به غیر از یک نماینده مستقل، یازده حزب سیاسی در مجلس عوام نماینده دارند. از احزاب مهم مجلس عوام میتوان به حزب محافظهکار، حزب کارگر و حزب ملی اسکاتلند اشاره کرد. اعضای دولت، کابینه و هیئت وزرا از میان نمایندگان مجلس انتخاب میشوند و نخستوزیر، خود از نمایندگان مجلس عوام و رهبر حزب اکثریت است.
عمدهترین حزب مخالف دولت «اپوزیسیون» نامیده میشود. رهبر این عضو در مجلس عوام اعضای کابینه سایه را انتخاب میکند. کابینه سایه بر کابینه اصلی نظارت میکند. در واقع وظیفه هر عضو سایه نظارت بر عملکرد همتای خود در کابینه اصلی است.
مجلس اعیان توسط مردم انتخاب نمیشوند. تعداد نمایندگان این مجلس ثابت نیست؛ 587 نفر از اعضای این مجلس مادامالعمر و 92 نفر به صورت موروثی عضو این مجلس هستند. وظیفه اساسی مجلس اعیان بررسی و تبادل نظر درباره قوانین جدید است. 26 نفر نیز اسقفها و اسقفهای اعظم هستند که جایگاه خود را بعد از بازنشستگی به اسقف بعدی میسپارند.
مجلس عوام و اعیان در کاخ وست مینستر تشکیل میشوند. رنگ کرسیهای مجلس عوام سبزرنگ و رنگ کرسیهای مجلس اعیان قرمزرنگ است. از مشخصههای نظام دموکراسی پارلمانی وجود رابطه نزدیک بین قوه اجرایی و قانونگذاری است.
ملکه دارای دو نقش مهم است: رئیس حکومت و رهبر کشور. ملکه در امور سیاسی یا در تصمیمگیریهای کشوری دخالتی نمیکند و تنها هر هفته در جلسهای خصوصی با نخست وزیر در جریان امور قرار میگیرد. ملکه همچنین حق ورود به مجلس عوام را ندارد و سالانه به عنوان رئیس حکومت در جایگاه سلطنتی خود در مجلس اعیان ظاهر میشود و سخنرانی میکند و آغاز کار پارلمان را اعلام میکند. از دیگر وظایف ملکه نماینده کشور بودن در عرصههای بینالمللی است.
بریتانیا 16 حزب اصلی، 23 حزب فرعی و چهار حزب کوچک و محلی دارد. اصلیترین احزابی که در نظام سیاسی بریتانیا موثر بودهاند، عبارتند از:
مهمترین حزب و حزب حاکم در این کشور حزب محافظهکار است. رهبری این حزب تا سال 2016 بر عهده دیوید کامرون بود. 330 نفر از 650 نفر عضو مجلس عوام عضو این حزب هستند. این حزب معتقد است که دولت نقش مثبتی در فراهم ساختن امکانات رفاهی، اشتغال و حمایت از فقرا دارد. اما از سوی دیگر خواهان ایفای نقش کمتری از سوی دولت در اقتصاد است و خواهان افزایش دخالت بخشهای خصوصی و حوزههای گستردهتر برای فعالیت بازار آزاد و ابتکارات فردی است.
حزب کارگر یک حزب سوسیال دموکرات است. از سال 2010 حزب کارگر توانست با داشتن 285 کرسی در مجلس عوام رقیب اصلی حزب محافظهکار شود. رهبری این حزب از سال 2015 برعهده جرمی کوربین است.
یکی از احزاب مهم بریتانیا حزب لیبرال دموکرات است که گرایش سیاسی چپ دارد. این حزب با ادغام حزب لیبرال و سوسیال دموکرات در سال 1988 تاسیس شد. در انتخابات سال 2015 این حزب شکست سنگینی خورد و تنها توانست 8 کرسی را از آن خود کند. این امر باعث رهبر قبلی استعفا دهد و تیم فارون مسئولیت این حزب را برعهده گرفته است.
حزب ملی اسکاتلند یک حزب ملیگرا و سوسیال دموکرات است که به هدف تلاش برای استقلال اسکاتلند از بریتانیا تاسیس شد. این حزب بزرگترین حزب اسکاتلند است و بیش از 120 هزار نفر عضو دارد. رهبر کنونی این حزب وزیر اول اسکاتلند، نیکولا استرجن است.
حزب استقلال پادشاهی متحد یکی از احزاب با گرایشات راست است. هدف اصلی این حزب خروج از اتحادیه اروپا بود که توانست بالاخره به رهبری نایجل فاراژ به این هدف برسد. این حزب در مجلس عوام یک نماینده، در مجلس اعیان 3 عضو و 22 نماینده در پارلمان اروپا دارد. این موضوع حزب استقلال را تبدیل به بزرگترین حزب بریتانیا در پارلمان اروپا کرده است.
شش نوع انتخابات در بریتانیا برگزار میشود: انتخابات سراسری بریتانیا، انتخابات پارلمانها، انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا، انتخابات محلی، انتخابات شهرداریها، انتخابات کمیته پلیس و جنایی.
در انگلستان و ولز و اسکاتلند هرکس در روز انتخابات هجده سال یا بالاتر داشته باشد و تابعیت بریتانیا، ایرلند شمالی، یکی از کشورهای مشترکالمنافع یا یکی از کشورهای اتحادیه اروپا را داشته باشد، میتواند در انتخابات نامنویسی کند. در اسکاتلند افراد شانزده سال به بالا تنها میتوانند در انتخابات محلی و پارلمان اسکاتلند رای دهند؛ ولی نمیتوانند در انتخابات اتحادیه اروپا یا انتخابات سراسری بریتانیا رای دهند.
همه نمایندگان مجلس عوام توسط مردم انتخاب میشوند. این نمایندگان توسط احزاب گوناگون برای نامزد شدن انتخاب میشوند. در هر حوزه انتخابی یک نماینده به شکل نخستنفری پیروز انتخابات میشود. روش نخستنفری نوعی روش رایگیری است که برنده مطلق انتخابات، نامزد دارای آرای بیشتر است. پس از پایان انتخابات، حزبی که توانسته باشد اکثریت آرای پارلمانی را کسب کند، دولت را تشکیل میدهد. اگر هیچ حزبی موفق به کسب اکثریت آرای پارلمانی نشود، دولت ائتلافی تشکیل میشود.
در اولین سالی که قرار شد نمایندگان این پارلمان را مردم انتخاب کنند (سال 1979) انتخابات در بریتانیا برگزار شد. نمایندگان انگلستان، اسکاتلند و ولز که خواهان شرکت در پارلمان اروپا هستند، در حوزههای انتخابیه محلی و از طریق لیستهایی که احزاب میدهند، انتخاب میشوند.
کمیسر (معادل سرگرد پلیس آگاهی) در بخش جنایی و آگاهی در دوره های 4 ساله سر کار میآیند. تعداد دورههایی که یک نفر می تواند در این پست بماند محدودیتی ندارد. مردم هر ایالت از لیستی از نامزدها به ترتیب افراد را بر طبق سلیقه رتبهبندی میکنند و دو نامزدی که اکثریت آرا را کسب کرده باشند، وارد دور دورم انتخابات می شوند و در این مرحله نامزد دارای آرای بیشتر، کمیسر دایره جنایی پلیس آگاهی میشود.