Personalpronomen
از ضمایر شخصی و حالتهای صرفشده آن در زبان آلمانی میتوان برای جلوگیری از تکرار اسامی و اشاره به خود یا دیگری استفاده کرد.
ضمایر شخصی پرکاربردترین و مهمترین نوع ضمایر در زبان آلمانی هستند. از ضمایر شخصی در زبان آلمانی برای اشاره به خود، یا خودداری از تکرار اسامی استفاده میشود. زبان آلمانی سه نوع متفاوت از ضمایر شخصی دارد:
از مجموعه ضمایر شخصی آلمانی، تنها ضمایر فاعلی هستند که دارای معادل در زبان فارسی هستند. در جدول زیر میتوانید این ضمایر را به همراه معادلهای آنها ببینید:
ضمایر آلمانی | ضمایر فارسی | |
---|---|---|
اول شخص مفرد | ich | من |
دوم شخص مفرد | du | تو |
سوم شخص مفرد | er/sie/es | او |
اول شخص جمع | wir | ما |
دوم شخص جمع | ihr | شما |
سوم شخص جمع | sie | آنها |
ضمیر دوم شخص محترمانه | Sie | شما (محترمانه) |
همانطور که در جدول میبینید، ضمیر سوم شخص در زبان آلمانی به سه صورت آورده شده است. این ضمیر برای جنسیتهای متفاوت در زبان آلمانی به صورت متفاوت استفاده میشود. er برای اسامی مذکر، sie برای اسامی مونث و es برای ضمایر خنثی استفاده میشود.
در آلمانی گذشته از دوم شخص مفرد و جمع، یک دوم شخص محترمانه هم وجود دارد که به صورت مشابه برای مفرد و جمع استفاده می شود. این ضمیر کاملا مشابه سوم شخص جمع است با این تفاوت که حرف اول آن همیشه بزرگ نوشته می شود (حتی اگر در ابتدای جمله نباشد).
در زبان آلمانی گذشته از ضمایر شخصی فاعلی، ضمایر شخصی مفعولی هم وجود دارد (ما در فارسی آنها را به صورت "من را" یا "به من" میسازیم) جدول زیر مجموعه ضمایر شخصی در زبان آلمانی را نشان میدهد:
فاعلی | مفعولی مستقیم | مفعولی غیر مستقیم | |
---|---|---|---|
اول شخص مفرد | ich | mich | mir |
دوم شخص مفرد | du | dich | dir |
سوم شخص مفرد مذکر | er | ihn | ihm |
سوم شخص مفرد مونث | sie | sie | ihr |
سوم شخص مفرد خنثی | es | es | ihm |
اول شخص جمع | wir | uns | uns |
دوم شخص جمع | ihr | euch | euch |
سوم شخص جمع | sie | sie | ihnen |
دوم شخص محترمانه | Sie | Sie | Ihnen |
از ضمایر شخصی در زبان آلمانی در کاربردهای متفاوتی استفاده میشود. این کاربردها عبارتند از:
1. از ضمایر سوم شخص مفرد معمولا برای خودداری از تکرار اسامی در جملات متوالی استفاده میشود. به مثال زیر توجه کنید:
در زبان آلمانی انتخاب مذکر، مونث یا خنثی بودن ضمیر با توجه به جنسیت گرامری اسمی که با آن جایگزین شده مشخص میشود و رابطه ای با جنسیت طبیعی ندارد. پس ممکن است از یک ضمیر مونث برای یک میز یا یک ضمیر خنثی برای یک فرد استفاده شود.
2. به عنوان ضمیر مصنوعی در جملات غیر شخصی (ضمایر مصنوعی در فارسی معادلی ندارند.) به مثالهای زیر توجه کنید:
باران میآید.
فعل "regnen" (باران باریدن) بههمراه ضمیر es ظاهر شده و در دیگر حالتها صرف نمیشود.
3. برای اشاره به یک جمله واره یا عبارت که در قسمت دیگر از جمله مورد استفاده قرار گرفته. به مثال زیر توجه کنید:
Es freut mich, dass du mich besuchst.
این من را خوشحال می کند، که تو به دیدن من آمدی.
در اینجا از ضمیر es بههمراه فعل "freuen" (خوشحال کردن) برای اشاره به جمله پیرو استفاده شدهاست.
به بیانی دیگر در مثال بالا ضمیر "Es" به عبارت دوم جمله یعنی "du mich besuchst" اشاره میکند. در فارسی هم از ساختارهای مشابه استفاده میشود.
4. از ضمایر اول شخص (مفرد و جمع) برای اشاره به خود یا یک جمع خودی استفاده میشود. (برای اشاره به خود هرگز از اسم استفاده نمیشود.) به مثال زیر توجه کنید:
5. برای اشاره مستقیم به یک یا چند مخاطب از ضمایر دوم شخص (مفرد یا جمع) استفاده میشود. در کاربردهای رسمی (موقعیت های اداری، سازمانی، احترام به بزرگتر و ...) از ضمیر دوم شخص محترمانه برای هر دو حالت مفرد و جمع استفاده میشود. به مثالهای زیر توجه کنید:
Können Sie das bitte wiederholen?
میتوانید لطفا آن را تکرار کنید؟ (محترمانه)