حروف اضافه و نقشهای دستوری آنها در زبان آلمانی
Präpositionen und Fälle
حروف اضافه در زبان آلمانی مسبب یک نقش دستوری بر واژگان بعد یا قبل از خود می‌گردند. در این بخش با انواع این نقشهای دستوری آشنا خواهیم شد.
حروف اضافه و نقشهای دستوری
Präpositionen und Fälleزبان آلمانی هر حرف اضافه بر واژه بعد از خود تاثیر گذاشته و به آن یک نقش دستوری نسبت می‌دهد. باتوجه به این قاعده می‌توان حروف اضافه را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد.
حروف اضافه مسبب مفعول غیر مستقیم (Dativ)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مفعولی غیر مستقیم (Dativ) را نسبت می‌دهند:
aus, außer, bei, entgegen, entsprechend, fern, gegenüber, gemäß, gleich, mit, mitsamt, nach, nächst, nahe, nebst, samt, seit, von, zu, zufolge, zuliebe, zuwider
حروف اضافه مسبب مفعول مستقیم (Akkusativ)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مفعولی مستقیم (Akkusativ) را نسبت می‌دهند:
bis, durch, für, gegen, je, ohne, per, pro, um, wider
Kannst du das bis nächsten Montag erledigen?
آیا می‌توانی آن را تا دوشنبه بعد انجام بدهی؟
در مثال بالا بعد از حرف اضافه "bis" باید از نقش مفعولی مستقیم (Akkusativ) استفاده کرد.
باید توجه داشت که در موارد اندکی بعد از این حرف اضافه از نقش مفعولی غیر مستقیم نیز استفاده می‌گردد:
- bis an das Haus (تا آن خانه) در نقش مفعولی مستقیم
- bis zum Ende (تا پایان) در نقش مفعولی غیر مستقیم
حروف اضافه مسبب مفعول مستقیم (Akkusativ) یا مفعول غیر مستقیم (Dativ)
این حروف اضافه به طور کلی به همراه مفعول غیر مستقیم "Dativ" و مفعول مستقیم "Akkusativ" مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای آگاه شدن از نقشی که پس از این حروف اضافه قرار می‌گیرد می‌توان از واژگان پرسشی "?Wo" (کجا؟) و "?Wohin" (به کجا؟) کمک گرفت که معمولا در پاسخ اولی باید از نقش "Dativ" و در پاسخ دومی که به همراه حرکت و جنبش است از "Akkusativ" استفاده کرد. این حروف اضافه در زبان آلمانی عبارتند از:
an, auf, entlang, hinter, in, neben, unter, über, vor, zwischen
حروف اضافه مسبب حالت ملکی (Genetiv)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مالکی (Genetiv) را نسبت می‌دهند:
abseits, anfangs, angesichts, anhand, anlässlich, anstelle, aufgrund, aufseiten, außerhalb, beiderseits, diesseits, halber , infolge, inmitten, innerhalb, jenseits, kraft, links, minus, mithilfe, namens, nördlich, oberhalb, östlich, plus, rechts, südlich, seitens, um ... willen, unbeschadet, unfern, ungeachtet, unterhalb, unweit, vonseiten, vorbehaltlich, westlich, zeit
نکته
اغلب حروف اضافه‌ای که به همراه اسامی در حالت مالکی (Genetiv) مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند به همراه حرف اضافه "von" و حالت مفعولی غیر مستقیم (Dativ) نیز مورد استفاده قرار بگیرند و استفاده از این ترکیب در برخی موارد که اسم در حالت مالکی (Genetiv) غیر قابل شناسایی است، اجباری است.
با توجه به واقعیات
angesichts von wachsenden sozialen Spannungen
با توجه به تنش‌های رو به افزایش اجتماعی
حروف اضافه مسبب حالت مالکی (Genetiv) یا مفعولی غیر مستقیم (Dativ)
از حروف زیر در گفتار به همراه مفعول غیر مستقیم (Dativ) استفاده شده اما برخی آنها نازیبا و نامناسب می‌دانند و استفاده از آنها به همراه حالت مالکی را ترجیح می‌دهند:
statt, trotz, während, wegen
و همچنین از حروف اضافه زیر معمولا قبل از حالت مالکی (Genetiv) و بعد از حالت مفعولی غیر مستقیم استفاده می‌گردد:
zugunsten, zulasten, zuseiten, zuungunsten
Nimm doch das frische Brot statt des alten.
به‌جای نان کهنه، نان تازه را بگیر.
پس از حرف اضافه "statt" از نقش دستوری مالکی (Genetiv) استفاده شده‌است.
Er gab das Buch seiner Mutter statt dem Bruder.
او کتاب را به مادرش به جای برادر داد.
پس از حرف اضافه "statt" از نقش دستوری مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده شده‌است.
و همچنین از حروف اضافه زیر معمولا قبل از حالت مالکی (Genetiv) و بعد از حالت مفعولی غیر مستقیم استفاده می‌گردد:
zugunsten, zulasten, zuseiten, zuungunsten
در مثال‌های بالا به ترتیب بعد و قبل از حرف اضافه "zugunsten" از نقشهای دستوری مالکی (Genetiv) و مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده گردیده است.
