المفعول به
مفعول به، کسی یا چیزی است که فعل بر آن واقع شدهاست. برای آشنایی با مفعول به به این درس مراجعه کنید.
در ابتدا باید بگوییم که فعل متعدی فعلی است که معنای آن با فاعل کامل نمیشود و نیاز به
مفعول به اسمی است که برای تکمیل معنای فعل متعدی میآید و همیشه
مفعول به همان (مفعول) است.
به مثال زیر توجه کنید:
أَكَلْتُ
غذا را خوردم.
تَكْتُبُ مَرْيَم
مريم يك نامه مینويسد.
أَكَلْنَا
غذا را در خانه خوردیم.
رَأَيْتُ
تو را در خیابان دیدم.
تنها تو را میپرستیم.
دقت داشته باشید که مفعول به ضمیر متصل و مفعول به ضمیر منفصل به یک معنا هستند.
ايّاكَ نَعْبُدُ و نَعْبُدُكَ به یک معنا هستند. تنها تفاوت در این است که در ايّاكَ نَعْبُدُ حصر وجود دارد. یعنی: عبادت منحصر به خدا. اما در دومی معنا و مفهوم حصر وجود ندارد.
مفعول به از نظر اعراب
فعلهای متعدی میتوانند یک مفعول به بگیرند و برخی قادر به گرفتن بیش از یک مفعول به میباشند.
وَجَدْتُ
كار را مفيد يافتم.
همانطور که مشاهده میکنید در این جمله، فعل (دو) تا مفعول گرفتهاست. (العَمَلَ: مفعول به اول)، (مُفِیداً: مفعول به دوم).