Educational System
نظام آموزشی در سوئیس بسیار متنوع است و هر کانتون (استان) اختیار تنظیم مقررات و قوانین مربوط به نظام آموزشی خود را دارد اما تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (SERI) سوئیس هستند. به خاطر همین موضوع، تقویم آموزشی، ساختار آموزشی، روشهای تدریس و واحدهای درسی در هر کانتون متفاوت است. دانشآموزان در همه کانتونها از 6 سالگی باید تحصیل را شروع کنند؛ به غیر از کانتون ابوالدن (Obwalden) که کودکان از 5 سالگی به مدرسه میروند. چند نوع مدرسه در سوئیس وجود دارد، مدارس محلی، مدارس بینالمللی (که به زبانهای مختلف دروس تحصیلی ارائه میشود)، مدارس دوزبانه و مدارس خصوصی. بعد از تحصیل در دوره ابتدایی، دانشآموزان با توجه به تواناییها و انتخابشان درباره شغل آینده دستهبندی میشوند. بعد از سطح ابتدایی، دانش آموزان وارد مدرسه راهنمایی (Lower secondary school) و دبیرستان (upper secondary school) میشوند و بعد از در مجموع 12 سال تحصیل، مدرک دیپلم (matura) یا مدرک آی.بی (Baccalaureate) میگیرند و برای ورود به دانشگاه آماده میشوند. دانشآموزانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه را نداشته باشند، بر اساس کانتونی که در آن زندگی میکنند، به مدارسی با رویکرد نظری یا عملی میروند. برای همه افراد ضروری است که حداقل نه سال در مدارس سوئیس درس خوانده باشند.
به طور کلی، تحصیلات اجباری بین 9 تا 11 سال طول میکشد (در بعضی کانتونها از 4 سالگی و در بعضی از 6 سالگی تحصیل شروع میشود). سطح ابتدایی معمولا از سطح پیش دبستانی و دبستان تشکیل میشود. سطح ابتدایی، با درنظر گرفتن دو سال پیشدبستانی (در برخی کانتونها، یکسال)، میتواند تا هشت سال طول بکشد. در برخی از کانتونهای آلمانیزبان، برخی شهرها مهدکودک و دو سال اول ابتدایی را ترکیب میکنند و یک سطح در نظر میگیرند و به آن Grundstufe یا Basisstufe میگویند. در کانتونهای فرانسویزبان، دو سال مهدکودک شامل دوره آموزش ابتدایی چهار ساله میشود که به cycle primaire گفته میشود.
این سطح اجباری نیست، اما اکثریت کودکان در این دوره آموزشی شرکت میکنند. هدف آموزش در این سطح، بهتر کردن مهارتهای اجتماعی و زبانی و ریاضی است که از طریق بازی، موسیقی، کاردستی و ... صورت میگیرد.
کودکان در سن 6 سالگی به مدرسه ابتدایی میروند. بسته به کانتون، سطح ابتدایی بین 4 تا 6 سال طول میکشد. در پایان هر سال تحصیلی آزمونی جامع برگزار میشود و کودکانی که قبول شوند به سطح بالاتر میروند.
دانش آموزان معمولا در 11 یا 12 سالگی وارد مدارس راهنمایی میشوند که به آنها Gymnasium یا Kantonsschule گفته میشود. این دوره معمولا 3 سال طول میکشد (به جز کانتون ایتالیاییزبان سوئیس که چهار سال طول میکشد). در پایان هر سال تحصیلی، کارنامه به دانش آموزان داده میشود که بالاترین نمره در آن 6 است (نمره 4 متوسط و زیر 4 ضعیف محسوب میشود). بعد از سه سال تحصیل در دوره راهنمایی، تحصیلات اجباری در سوئیس تمام میشود. در بیشتر کانتونها در این مرحله، مدرک خاصی به دانش آموزان اهدا نمیشود.
بعد از 9 سال تحصیلات اجباری، دانش آموزان وارد دوره دبیرستان میشوند که به دو بخش عمومی و فنی تقسیم میشود. در سوئیس سه نوع دبیرستان وجود دارد:
بیشتر دانشآموزان در سوئیس بعد از پایان دوره راهنمایی، به این نوع دبیرستان میروند. دوره آموزشی در این مدارس معمولا بین 2 تا 4 سال طول میکشد. و در پایان دانشآموزان را برای حرفهای خاص آماده میکند.
حدود یک سوم دانشآموزان برای ادامه تحصیل به این دبیرستان میروند. در این دبیرستان، دانشآموزان به صورت عمومی برای پذیرش در دانشگاه آماده میشوند. این دوره معمولا 4 سال طول میکشد. برخی از این دبیرستانها آزمون ورودی و شرط معدل دارند.
حدود 5 درصد دانشآموزان این مدارس را برای ادامه تحصیل انتخاب میکنند. این مدارس، دانشآموزان را برای رشتهای خاص و تحصیل در دانشگاههای تخصصی (PET) آماده میکنند، مثلا رشتههای بهداشت و سلامت، مددکاری اجتماعی و دروس علمی-کاربردی در دانشگاهها و کالجهای PET.
تحصیلات عالی در سوئیس شامل مدارس تکنیکال و حرفهای و دانشگاههای عمومی میشود. تحصیل در مدارج عالی، بسته به نوع تحصیل در دبیرستان دارد. در سوئیس 14 دانشگاه دولتی و عمومی وجود دارد که ده تای آنها در سطح کانتون مدیریت میشوند و معمولا دروسی غیر تکنیکی ارائه میدهند. از 4 تای باقیمانده، دو تا توسط کنفدراسیون سوئیس اداره میشوند و به آنها «موسسات تکنولوژی سوئیس فدرال» گفته میشود. کشور سوئیس به خاطر نظام آموزشی در رشته MBA شهرت جهانی دارد و دانشگاههای درجه یکی مانند «موسسه بینالمللی مدیریت»، «دانشگاه HEC»، «دانشگاه زوریخ» و ... دارد. دانشگاههای سوئیس رشتههای متنوعی در سطح کارشناسی، ارشد و دکترا در چهار زبان ارائه میدهد، بسیار بینالمللی هستند و به دلیل شهریههای پایین دانشجویان زیادی از سراسر دنیا جذب این کشور میشوند. تنها در رشته پزشکی، پذیرش دانشجوی بینالمللی بسیار محدود است و بیشتر مختص دانشجویان سوئیسی است. کشور سوئیس آمار بسیار بالایی از دانشآموزان و دانشجویان بینالمللی دارد. در سال 2013، 16.9% کل ورودیهای دانشگاهها از کشورهای خارجی بودند. کشور سوئیس از این نظر بالاتر از اتریش و پایینتر از انگلستان قرار میگیرد. بیشتر دانشجویان برای تحصیل در مدارج بالای تحصیلی به سوئیس میآیند. کشور سوئیس در دنیا، در سال 2014، بیشترین آمار را در داشتن افرادی با مدرک دکترا کسب کرد و از این لحاظ از تحصیلکردهترین کشورهای جهان محسوب میشود.
سوئیس از لحاظ دانشگاهی، از کشورهای برتر جهان است و 12 دانشگاه در سطح دکترا و تحقیقات دارد. «موسسه فدرال تکنولوژی زوریخ» رتبه سیزدهم را در رتبهبندی بهترین دانشگاههای جهان دارد. دانشگاه ایتالیایی سوئیس (Università della Svizzera italiana) بینالمللیترین دانشگاه سوئیس است و 65% دانشجویان آن خارجی هستند. در سطح کارشناسی، معمولا دروس به چهار زبان ملی سوئیس (آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش) ارائه میشود. در سطح کارشناسی ارشد، دروس معمولا به زبان انگلیسی تدریس میشود. سال تحصیلی به دو ترم 14 هفتهای تقسیم میشود. از دیگر دانشگاههای معتبر این کشور میتوان موارد زیر را نام برد: