ضمیر فصل یا عماد ضمیری است منفصل و مرفوع که میان مبتدا و خبر معرفه می‌آید.
هدف از ذکر آن رفع ابهام و تأکید اسم ماقبل خود است.

به مثال زیر توجه کنید.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید العَالِمٌ در جمله اول هم می‌تواند خبر برای مبتدا باشد و هم می‌تواند نقش صفت را داشته باشد چراکه معرفه است. اگر نکره بود تنها می‌توانست خبر باشد اما در جمله فوق معرفه است؛ پس ضمیر فصل می‌آید و باعث می‌شود خبر بودن آن واضح شود.

در ترجمه ضمیر فصل یا عماد از (تنها، همان، ...) استفاده می‌کنیم.