اسامی شرط اسامی هستند که بر سر جملات شرطی می‌آیند و به فعل شرط و جواب شرط نیاز دارند و آنان را مجزوم و یا محلاً مجزوم می‌کنند؛ و از معنای آن شرط فهمیده می‌شود.
به مثال زیر توجه کنید.

همان‌طور که گفتیم (مَنْ) یک اسم شرط است و در مثال فوق جمله را شرطی کرده‌است؛ و نیازمند فعل شرط و جواب شرط است. (یَدْرُسْ) فعل شرط و (یَنْجَح) جواب شرط می‌باشد. در واقع بعد از ادوات شرط، بلافاصله یک فعل می‌آید که فعل شرط است؛ و بعد از آن جواب شرط می‌آید که یک فعل و یا یک جمله است.
همان‌طور که در مثال فوق مشاهده کردید؛ ادوات شرط، فعل شرط و جواب شرط را مجزوم می‌کنند. الآن در مثال فوق (یَدْرُسْ) و (یَنْجَحْ)، مجزوم هستند.

ساختار جملات شرط: ادات شرط (اسم شرط یا حرف شرط) + فعل شرط + جواب شرط

به مثال‌های زیر توجه کنید.